Wyrok skazujący, w którym jesteśmy zobowiązani do zapłaty grzywny sądowej, dla nikogo nie jest przyjemną sytuacją. Niekiedy wysokość grzywien sądowych jest tak duża, że zapłacenie ich w odpowiednim terminie jest absolutnie niemożliwe. Sporo zadłużonych osób zadaje sobie następujące pytanie: czy niezapłacona grzywna sądowa może skończyć się aresztowaniem? Na to oraz wiele innych pytań postaramy się udzielić Państwu odpowiedź w niniejszym artykule. Zapraszamy do lektury! 

Spis treści:

1. Niezapłacona grzywna sądowa - najważniejsze informacje
2. Kara grzywny w polskim Kodeksie Karnym
3. Niezapłacenie grzywny sądowej - czym może się skończyć?
4. Zamiana grzywny sądowej na areszt - czy to w ogóle jest możliwe?
5. Prace społecznie użyteczne zamiast grzywny
6. Jak złożyć wniosek o zamianę kary grzywny na prace społeczne?
7. Rozłożenie niezapłaconej kary grzywny na raty - czy to możliwe?
8. Szybka pożyczka na dowód, decyzja w 5 min

Niezapłacona grzywna sądowa - najważniejsze informacje

Niezapłacona grzywna sądowa może przydarzyć się każdemu. W szczególności tym osobom, które mają spore trudności z przeżyciem "od pierwszego do pierwszego". W wielu przypadkach zdarza się, że osoby wobec których wydano wyrok nakazujący zapłacenie grzywny, nie wykonują go i sądzą, że skoro nie przyszły do nich żadne listowne ponaglenia, to sprawa jest "załatwiona" i wszystko "rozeszło się po kościach". Nic bardziej mylnego. Sąd prędzej czy później upomni się o swoje pieniądze. 

Niektórzy w obawie przed sądem oraz przykrymi konsekwencjami prawnymi zastanawiają się, czy istnieje w ogóle możliwość zamiany grzywny na areszt. Jakie są przeliczniki w tym względzie? Czy taka opcja jest w ogóle możliwa? Warto wiedzieć przede wszystkim o tym, że kwestia nieuregulowanej grzywny sądowej prędzej czy później do nas wróci. Bierność w opłacaniu swoich długów wobec państwa polskiego może skończyć się tylko jednym - aresztem. Oczywiście nie trafimy do aresztu na wiele lat, tylko najpewniej na kilka tygodni. Kto jednak chciałby przebywać w jednej celi razem z groźnymi przestępcami z powodu niezapłaconej grzywny sądowej? 
 

Kara grzywny w polskim Kodeksie Karnym 

Jak wskazuje Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks Karny, karami orzekanymi przez polskie sądy mogą być następujące środki: 

• ograniczenie wolności,
• pozbawienie wolności, 
• grzywna, 
• 25 lat pozbawienia wolności,
• dożywotnie pozbawienie wolności.

Kara grzywny wyznaczana jest każdorazowo przez sąd w stawkach dziennych. Sędzia zawsze określa liczbę stawek a także dokładną wysokość pojedynczej stawki. W sytuacji, gdy ustawa nie stanowi inaczej, najmniejsza liczba stawek wynosi 10, zaś największa aż 540. Jakie czynniki są brane pod uwagę przy określaniu stawki dziennej zasądzonej konkretnemu obywatelowi?

W trakcie określania stawki dziennej sąd bierze pod uwagę w szczególności dochody obywatela, jego aktualną sytuację osobistą, rodzinną, stosunki majątkowe oraz jego możliwości zarobkowe. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami polskiego prawa, stawka dzienna nie może wynosić mniej niż 10 złotych ani więcej niż 2000 złotych. O tej zasadzie mówi artykuł 33 Kodeksu Karnego. 
 

Niezapłacenie grzywny sądowej - czym może się skończyć?

Są osoby, które z racji swoich niskich dochodów, mają problem z zapłaceniem nawet niskich grzywien, np. w wysokości 1500 złotych. Co można zrobić w takiej sytuacji? Przepisy polskiego prawa wskazują, że zapłacenie grzywny jest obowiązkowe. Mówi o tym artykuł 9 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks Karny Wykonawczy. W przywołanym akcie prawnym znajdziemy informację, że "postępowanie wykonawcze rozpoczynane jest bezzwłocznie, gdy orzeczenie sądu będzie wykonalne". 

Artykuł 44 tej samej ustawy wskazuje z kolei, że skazani są zobowiązani do opłacenia grzywny na rzecz sądu w terminie maksymalnie 30 dni. Gdy po tym terminie pieniądze nie zostaną zapłacone przez dłużnika, wówczas przeprowadzana jest z urzędu egzekucja komornicza. Komornik po prostu zabierze określoną kwotę z konta dłużnika, dlatego sprawa rozwiąże się samoistnie.

Niektóre osoby nie mają jednak stałego wynagrodzenia ani nie prowadzą konta w jakimkolwiek banku. W takich przypadkach możliwość ściągnięcia długu z dłużnika jest znacznie ograniczona. W takich okolicznościach sądy przysyłają do dłużników ponaglenia do zapłaty. Trzeba pamiętać o tym, że zgodnie z artykułem 12a. Kodeksu Karnego Wykonawczego, w wezwaniu do uiszczenia grzywny, na podstawie prawomocnego orzeczenia sądowego dłużnik jest pouczony przez sąd, że w przypadku braku spłaty zobowiązania w całości w terminie wskazanym w ustawie, informacja o powstaniu długu zostanie przekazana do biur informacji gospodarczej, które zbierają dane na temat dłużników. 

Oznacza to, że jeśli nie zapłacimy swojej grzywny w odpowiednim terminie widniejącym w wezwaniu do zapłaty, wówczas nasze dane bardzo szybko zostaną przekazane do ogólnopolskich rejestrów dłużników takich jak Biuro Informacji Kredytowej, Krajowy Rejestr Długów itp. Oprócz tego, po upływie terminu do uregulowania grzywny do sądu, zostanie złożony wniosek do komornika o przeprowadzenie przymusowego ściągnięcia grzywny. Z kolei jeśli to nie przyniesie żadnych rezultatów, wówczas rozpocznie się procedura zamiany grzywny na karę aresztu. 
 

Zamiana grzywny sądowej na areszt - czy to w ogóle jest możliwe? 

Przepisy Kodeksu Postępowania Karnego dosyć dokładnie informują o możliwości zamiany nieopłaconej kary grzywny na karę aresztu bądź na wykonywanie prac społecznie użytecznych. Podczas zmieniania kary grzywny na karę aresztu zawsze przyjmuje się, że jeden dzień pozbawienia wolności to równowartość dwóch stawek dziennych grzywny. Jak wspomnieliśmy wcześniej, każdy skazany posiada wymierzoną inną liczbę stawek, dlatego samodzielnie należy wykonywać te przeliczenia. 

Zastępczą karę aresztu można wymierzyć na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy. Z kolei w sytuacji, gdy ustawa nie przewiduje za konkretne przestępstwo kary pozbawienia wolności, górna granica zastępczej kary pozbawienia wolności nie może być dłuższa niż 6 miesięcy. O tej zasadzie mówi artykuł 46 Kodeksu Karnego Wykonawczego. 
 

Prace społecznie użyteczne zamiast grzywny 

Jeśli kara grzywny została zasądzona wobec osoby bez pracy bądź takiej, która ze względu na swoją trudną sytuację rodzinną nie może opłacić swojej grzywny, istnieje także inne rozwiązanie. Sąd może bowiem zamienić grzywnę na prace społecznie użyteczne. Warto wiedzieć o tym, że brak majątku, stałej pracy czy dochodu podlegającego zajęciu wcześniej czy później spowoduje, że sąd umorzy postępowanie egzekucyjne. Gdy komornik prześle do sądu postanowienie dotyczące umorzenia egzekucji grzywny, z powodu bezskuteczności postępowania sąd z urzędu wyda decyzję, że trzeba będzie wykonać zastępczą karę pozbawienia wolności. Skazany ma także prawo do tego, aby zgodzić się na zamianę wyroku na prace społecznie użyteczne. 

Jeśli osoba, wobec której zasądzono karę grzywny doskonale wie o tym, że nie poradzi sobie z jej spłatą, jak najszybciej powinna zwrócić się do sądu z prośbą o zamianę kary grzywny na wykonywanie prac społecznie użytecznych. Sąd w takim przypadku na pewno przychylniej spojrzy na taką prośbę. 
 

Jak złożyć wniosek o zamianę kary grzywny na prace społeczne?

Osoby skazane mają prawo do złożenia wniosku o zamianę kary grzywny na wykonywanie prac społecznie użytecznych. Mówi o tym artykuł 1 paragraf 1 Kodeksu Karnego Wykonawczego, który wskazuje, że "Jeśli egzekucja grzywny, która była mniejsza niż sto dwadzieścia stawek dziennych okaże się nieskuteczna bądź z okoliczności konkretnej sprawy wynika, że okazałaby się ona bezskuteczna, to wówczas sąd może podjąć decyzję o zamianie grzywny na prace społecznie użyteczne."

Przy takim rozwiązaniu sąd przyjmuje, że dziesięć stawek dziennych to równowartość miesiąca pracy społecznie użytecznej. Oprócz tego obowiązują zaokrąglenia w górę do pełnego miesiąca. Przywołany dokument mówi także o tym, że praca społecznie użyteczna zawsze jest określana w miesiącach, a wymiar godzin pracy wynosi od 20 do 40.

Dzięki temu, że maksymalna liczba godzin (40 godzin) do wykonania nie jest zbyt wygórowana, z pewnością każdemu skazanemu bez żadnego problemu uda się ją odpracować oraz pogodzić ze wszystkimi innymi obowiązkami realizowanymi w danym miesiącu. Jednocześnie trzeba wiedzieć o tym, że od kary zastępczej w żadnym wypadku nie wolno się uchylać. Chodzi o to, że sąd w każdej chwili może podjąć decyzję o zastąpieniu kary społecznych prac na rzecz orzeczenia o karze bezwzględnego pozbawienia wolności. 
 

Rozłożenie niezapłaconej kary grzywny na raty - czy to możliwe?

Oprócz wspomnianych powyżej rozwiązań, jest także jeszcze jedna opcja. Skazany ma mianowicie prawo do tego, aby złożyć wniosek o rozłożenie niezapłaconej grzywny sądowej na raty. Mówi o tym artykuł 49 Kodeksu Karnego Wykonawczego. Takie rozwiązanie jest możliwe do wprowadzenia w sytuacji, gdy natychmiastowa płatność kary grzywny wiązałaby się dla skazanego oraz członków jego rodziny ze zbyt ciężkimi skutkami. 

Przeczytaj więcej: Czy sąd może rozłożyć nakaz zapłaty na raty?