Co grozi za długi w Niemczech – jakie są konsekwencje?

Według danych Niemieckiego Związku Windykacyjnego w 2024 roku ponad 6,8 miliona Niemców boryka się z problemami zadłużenia, a podobne trudności dotykają także pracujących tam Polaków. Wiele osób zastanawia się, czy powrót do kraju oznacza uwolnienie się od niemieckich zobowiązań. Niestety, rzeczywistość jest zupełnie inna. Sprawdź, jakie konsekwencje prawne czekają Cię po powrocie do Polski i jak skutecznie rozwiązać problem niemieckich długów.

Najważniejsze informacje

• Długi nie znikają – powrót do Polski nie oznacza automatycznego uwolnienia się od niemieckich zobowiązań finansowych
• Przedawnienie – podstawowy termin przedawnienia długów w Niemczech wynosi 3 lata, ale w przypadku wyroków sądowych może to być nawet 30 lat
• Europejski Tytuł Egzekucyjny – wierzyciele mogą skutecznie ściągać niemieckie długi w Polsce dzięki unijnym przepisom prawnym
• Windykacja transgraniczna – firmy windykacyjne i kancelarie prawne aktywnie działają w całej UE
• Upadłość konsumencka – zarówno w Niemczech (3 lata) jak i w Polsce może objąć długi z obu krajów
• Negocjacje – najlepszym rozwiązaniem jest polubowne uregulowanie zadłużenia przed powrotem do kraju

Czy długi z Niemiec „przychodzą” do Polski?

Tak, niemieckie długi mogą być skutecznie windykowane w Polsce. Po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku wierzyciele zyskali możliwość ściągania należności w całej wspólnocie. W sprawach roszczeń niespornych, takich jak dług bankowy, po wydaniu orzeczenia sąd polski wystawia zaświadczenie ETE, czyli Europejski Tytuł Egzekucyjny. Skutkiem nadania orzeczeniu zaświadczenia ETE jest to, że niniejsze orzeczenie jest uznawane i wykonywane w każdym innym państwie członkowskim UE bez potrzeby prowadzenia dodatkowego postępowania.

Wierzyciele mają do dyspozycji kilka skutecznych narzędzi prawnych:

Europejski Tytuł Egzekucyjny (ETE) umożliwia bezpośrednią egzekucję w Polsce bez dodatkowego postępowania sądowego. Wierzyciel, posiadając Europejski Tytuł Egzekucyjny, może na jego podstawie zgłosić się do organu wykonawczego na terenie danego państwa, bez konieczności ponownego uzyskiwania orzeczenia sądowego.

Europejski Nakaz Zapłaty pozwala szybko uzyskać tytuł wykonawczy, który jest uznawany we wszystkich krajach UE. Europejski Nakaz Zabezpieczenia na rachunku bankowym może zablokować Twoje środki na kontach w Polsce.

Warto wiedzieć ℹ️ Już sam fakt posiadania niemieckiego długu może utrudnić Ci życie w Polsce. Informacje o zadłużeniu mogą trafić do polskich baz danych kredytowych, co wpłynie na Twoją zdolność kredytową.

Po jakim czasie następuje przedawnienie długów w Niemczech?

Niemiecki kodeks cywilny (§ 195 niemieckiego kodeksu cywilnego) stanowi, że tzw. zwykły termin przedawnienia wynosi zawsze trzy lata. Przedawnienie rozpoczyna się zawsze z końcem roku, w którym roszczenie powstało i właściciel o nim wiedział lub przynajmniej powinien był wiedzieć.

Podstawowe terminy przedawnienia:

• Długi z kredytów, pożyczek, zakupów – 3 lata od końca roku, w którym stały się wymagalne
• Wyroki sądowe i nakazy zapłaty – 30 lat od uprawomocnienia się orzeczenia
• Długi związane z działalnością gospodarczą – 3 lata, ale mogą być przedłużone do 30 lat w przypadku uzyskania tytułu wykonawczego

Cywilne prawo niemieckie przewiduje przedawnienie roszczeń o zapłatę z upływem lat trzech od ostatniego dnia roku, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jednakże roszczenie orzeczone wyrokiem sądu lub nakazem zapłaty przedawnia się dopiero z upływem lat trzydziestu od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.

Przykład Pan Marek zaciągnął kredyt samochodowy w Niemczech w 2020 roku. Bank wypowiedział umowę w grudniu 2021 roku z powodu niespłacania rat. Termin przedawnienia tego długu rozpocznie się 31 grudnia 2021 roku i zakończy się 31 grudnia 2024 roku – o ile bank nie podejmie kroków prawnych.

Uwaga! Przedawnienie może zostać przerwane przez pozew sądowy, nakaz zapłaty lub inne czynności prawne wierzyciela. Wtedy bieg terminu rozpoczyna się od nowa.

Jak wygląda windykacja niemieckich długów w Polsce?

Wierzyciele nie pozostają bezczynni i aktywnie działają na rzecz odzyskania należności. Proces windykacji może przebiegać na kilka sposobów:

Windykacja polubowna to pierwszy etap, w którym firmy windykacyjne kontaktują się z dłużnikiem telefonicznie, mailowo lub listownie. Często angażowane są polskie firmy windykacyjne, które znają lokalny rynek i przepisy.

Postępowanie sądowe rozpoczyna się gdy polubowna windykacja nie przynosi rezultatów. Zagraniczny komornik może rozpocząć egzekucje długów pod warunkiem, że sąd wydał wcześniej Europejski Tytuł Egzekucyjny lub Europejski Nakaz Zapłaty. Taki dokument umożliwia wierzycielowi odzyskanie pieniędzy od dłużnika, który uciekł za granicę bez konieczności wszczęcia kolejnego postępowania sądowego.

Egzekucja komornicza w Polsce przebiega tak samo jak w przypadku polskich długów. Komornik może zająć:

• Wynagrodzenie za pracę (do 75% kwoty ponad minimum egzystencji)
• Rachunki bankowe
• Ruchomości i nieruchomości
• Udziały w spółkach

Jeśli otrzymałeś wezwanie do zapłaty niemieckiego długu, nie ignoruj go. Skontaktuj się z wierzycielem i spróbuj wynegocjować plan spłaty. Może to uchronić Cię przed kosztownym postępowaniem sądowym.

Co grozi za niespłacanie kredytu w Niemczech?

Konsekwencje niespłacania niemieckich zobowiązań mogą być poważne i długotrwałe:

Negatywny wpis w Schufa – niemieckim odpowiedniku BIK – pozostaje przez lata i utrudnia przyszłe transakcje finansowe. Schufa, niemiecka agencja informacji kredytowej, ogłosiła, że od 28 marca 2023 r. skróciła czas przechowywania informacji o umorzeniu długów (Restschuldbefreiung) do sześciu miesięcy.

Windykacja agencyjna – wierzyciele przekazują sprawy firmom windykacyjnym, które mogą działać bardzo agresywnie. Koszty dodatkowe obejmują odsetki za zwłokę (1% miesięcznie), opłaty komornicze i koszty prawne.

Jeżeli komornik nie znajdzie żadnych ruchomości podczas wizyty u dłużnika, to wierzyciel może wnieść do komornika o przysięgłe wyjawienie majątku. Dłużnik jest zobowiązany wtedy do wyjawienia całego majątku. Jeśli dłużnik nie złoży wyjawienia majątku w terminie określonym przez komornika, to ten może wnieść do sądu o wydanie postanowienia o nakazie zatrzymania.

Przykład Pani Anna miała niespłacony kredyt samochodowy w wysokości 15 000 euro w niemieckim banku. Po powrocie do Polski zignorowała pisma windykacyjne. Bank uzyskał Europejski Tytuł Egzekucyjny i zlecił egzekucję polskiemu komornikowi. Ostatecznie Anna musiała zapłacić nie tylko pierwotny dług, ale także odsetki, koszty komornicze i opłaty prawne – łącznie ponad 25 000 euro.

Jak wyjść z długów w Niemczech?

Istnieje kilka skutecznych sposobów na rozwiązanie problemu niemieckiego zadłużenia:

Negocjacje z wierzycielem to najlepsze rozwiązanie. Niemieckie banki, instytucje kredytowe, domy wysyłkowe i firmy telekomunikacyjne, widząc dobrą wolę dłużnika, przeważnie zgadzają się na spłatę zobowiązań w ratach, często w symbolicznej wysokości 10–20 euro.

Wiele niemieckich instytucji finansowych preferuje polubowne rozwiązania, ponieważ długotrwałe postępowania sądowe są kosztowne i czasochłonne.

Upadłość konsumencka w Niemczech może być rozwiązaniem dla osób z wysokim zadłużeniem. Od 1 stycznia 2021 roku w Niemczech, zgodnie z dyrektywą UE z 2019 r., zasady dotyczące upadłości konsumenckiej zostały złagodzone. Zasadniczo okres upadłości osobistej trwa teraz trzy lata, a nie jak do końca września 2020 roku aż 6 lat.

Warunki upadłości konsumenckiej w Niemczech:

• Zadłużenie powyżej 5000 euro
• Stałe zameldowanie w Niemczech (nie wymaga się pracy)
• Nieudana próba pozasądowej ugody z wierzycielami
• Koszt około 2000 euro za całą procedurę

Upadłość konsumencka w Polsce może objąć także niemieckie długi. Zgodnie z prawem europejskim upadłość konsumencka w Polsce ma automatyczny wpływ na długi zaciągnięte za granicą w innych krajach Unii Europejskiej, w tym w Niemczech.

Co mówi prawo? Według rozporządzenia UE w sprawie postępowań upadłościowych, upadłość ogłoszona w jednym kraju członkowskim jest automatycznie uznawana we wszystkich innych krajach UE. To oznacza, że polska upadłość konsumencka może objąć także twoje niemieckie długi.

Pomoc profesjonalna – warto skorzystać z usług kancelarii prawnych specjalizujących się w windykacji transgranicznej. Mogą one wynegocjować korzystne warunki spłaty lub reprezentować Cię w postępowaniach sądowych.

Najczęściej zadawane pytania