Kiedy komornik dowie się o umowie zlecenie?

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, na koniec czerwca 2024 roku w Polsce pracę na podstawie umów zlecenia i pokrewnych wykonywało 2 431 200 osób. Wiele z tych osób zastanawia się, czy komornik może znaleźć ich źródło dochodu i jak szybko to nastąpi. Jeśli masz umowę zlecenie i obawiasz się zajęcia komorniczego, ten artykuł wyjaśni wszystkie najważniejsze kwestie.

Najważniejsze informacje

• Komornik dowiaduje się o umowie zlecenie bardzo szybko – głównie poprzez system ZUS i Ognivo
• Wynagrodzenie z umowy zlecenie może być zajęte w 100%, jeśli nie stanowi jedynego źródła utrzymania
• Jeśli umowa zlecenie to Twoje jedyne źródło dochodu, możesz uzyskać ochronę jak przy umowie o pracę
• Komornik używa systemu Ognivo do sprawdzania zarówno kont bankowych, jak i źródeł zatrudnienia
• Zgłoszenie do ZUS oznacza automatyczne wykrycie przez komornika w ciągu kilku dni
• Możesz ograniczyć zajęcie składając odpowiedni wniosek do komornika z dokumentacją

Skąd komornik wie, gdzie pracujesz?

Głównym źródłem informacji o Twoim zatrudnieniu jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Komornik przystępując do egzekucji wysyła zapytanie do ZUS z prośbą o wskazanie czy dany dłużnik X, posiadający określony numer PESEL nie figuruje w rejestrze ubezpieczonych prowadzonym przez ZUS.

Komornik ma dostęp do kilku kluczowych źródeł informacji:

System ZUS i baza ubezpieczonych Składki ubezpieczeniowe, które Twój zleceniodawca odprowadza do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, są rejestrowane w systemie. Gdy Twój pracodawca zgłasza Cię do ubezpieczenia społecznego, automatycznie stajesz się „widoczny” dla komornika.

System Ognivo Komornik pozyskuje informacje o zgłoszonej umowie zlecenia, wysyłając zapytanie do ZUS za pośrednictwem systemu Ognivo. Ognivo to software, którego operatorem jest Krajowa Izba Rozliczeniowa. Ten system umożliwia błyskawiczną elektroniczną wymianę informacji między komornikami a różnymi instytucjami.

Bezpośrednie zapytania Komornik może również wysyłać zapytania bezpośrednio do pracodawców, banków i innych instytucji, co pozwala mu na kompleksowe wykrycie wszystkich źródeł dochodu dłużnika.

Warto wiedzieć ℹ️
Nawet jeśli Twoja umowa zlecenie nie została zgłoszona do ZUS, komornik może skontaktować się bezpośrednio ze zleceniodawcą. Ukrycie źródła dochodu przed komornikiem jest praktycznie niemożliwe.

Po jakim czasie komornik dowie się, że pracujesz?

Komornik może dowiedzieć się o Twojej umowie zlecenie w ciągu kilku dni od rozpoczęcia egzekucji. Komornicy dość szybko dowiadują się, gdzie dłużnik jest zatrudniony. Dotyczy to nie tylko umów o pracę, ale też umów cywilnoprawnych.

Czas wykrycia zależy od kilku czynników:

Przy rozpoczęciu egzekucji (1-3 dni) Gdy komornik otrzymuje sprawę, jedną z pierwszych czynności jest sprawdzenie baz danych ZUS. Jeśli jesteś zgłoszony do ubezpieczenia, informacja o Twoim zatrudnieniu trafi do komornika niemal natychmiast.

Przy zmianie pracy (kilka tygodni do miesięcy) Kiedy komornik dowie się o nowej pracy? Wszystko bowiem zależy od tego jak szybko komornik zwróci się do ZUS z ponownym zapytaniem dotyczącym Twojej osoby. To może zależeć od aktywności komornika i wierzyciela.

Regularne sprawdzanie Niektórzy komornicy prowadzą regularne weryfikacje swoich spraw, sprawdzając dane co kilka miesięcy. Jednak częstotliwość tych sprawdzeń różni się w zależności od kancelarii komorniczej.

Przykład Pan Tomasz pracował na umowie o pracę, której wynagrodzenie było zajęte przez komornika. Gdy zmienił pracę na umowę zlecenie w nowej firmie, komornik dowiedział się o tym po 6 tygodniach, gdy przeprowadził kolejną weryfikację w systemie ZUS.

Czy komornik widzi umowę zlecenie?

Tak, komornik ma pełny dostęp do informacji o umowach zlecenia zgłoszonych do ZUS. System nie rozróżnia typów umów – jeśli jesteś zgłoszony do ubezpieczenia społecznego, komornik zobaczy zarówno umowę o pracę, jak i umowę zlecenie.

Do zakładu ubezpieczeń społecznych zgłaszane są także kontrakty cywilnoprawne (dzieło, zlecenie). Komornik dowiaduje się o zgłoszonym kontrakcie, wysyłając zapytanie do ZUS za pośrednictwem systemu Ognivo.

Co dokładnie widzi komornik:

• Fakt zawarcia umowy zlecenia
• Dane pracodawcy (zleceniodawcy)
• Okres trwania umowy
• Informacje o odprowadzanych składkach

Czego komornik nie widzi bezpośrednio:

• Wysokości wynagrodzenia (musi zapytać pracodawcę)
• Szczegółów umowy
• Harmonogramu płatności

Po otrzymaniu informacji z ZUS, komornik wysyła do Twojego pracodawcy oficjalne pismo z żądaniem zajęcia wynagrodzenia.

Uwaga!
Jeśli komornik w piśmie wskazał zajęcie tylko wynagrodzenia z „umowy o pracę”, a Ty pracujesz na umowie zlecenie, teoretycznie zajęcie nie obejmuje Twojej umowy. Jednak w praktyce komornicy często używają ogólnych sformułowań obejmujących wszystkie rodzaje umów.

Umowa zlecenie a komornik – jak działa zajęcie?

Co do zasady, komornik może zająć 100% wynagrodzenia z umowy zlecenie. Komornik z umowy zlecenia może zabrać 100% wynagrodzenia. Może to robić aż do momentu całkowitej spłaty długu. To znacznie surowsze zasady niż przy umowie o pracę.

Dlaczego umowa zlecenie jest mniej chroniona? Umowy zlecenie reguluje Kodeks cywilny, nie Kodeks pracy. Oznacza to brak automatycznej ochrony w postaci kwoty wolnej od zajęcia czy limitów procentowych.

Kiedy możesz uzyskać ochronę? Istnieje jednak ważny wyjątek. Jeżeli umowa zlecenie stanowi jedyne źródło dochodu dłużnika i wypłata z niej jest regularna (ma charakter powtarzający się), wówczas podlega ochronie podobnej do ochrony wynagrodzenia za pracę.

Aby uzyskać ochronę, Twoja umowa zlecenie musi spełniać następujące warunki:

• Jest powtarzalna i regularna (np. wypłacana co miesiąc)
• Stanowi jedyne źródło utrzymania
• Służy zapewnieniu podstawowych potrzeb życiowych

Spróbuj tego
Jeśli spełniasz powyższe warunki, natychmiast skontaktuj się z komornikiem. Załącz kopię umowy zlecenia oraz oświadczenie, że jest to Twoje jedyne źródło dochodu. Działaj szybko – każdy dzień zwłoki oznacza utratę kolejnej części wynagrodzenia.

Kiedy komornik dowie się o umowie o dzieło?

Zasady wykrywania umowy o dzieło są identyczne jak w przypadku umowy zlecenia. Do zakładu ubezpieczeń społecznych zgłaszane są także kontrakty cywilnoprawne (dzieło, zlecenie).

Kluczowe różnice przy umowie o dzieło:

• Zwykle ma charakter jednorazowy, nie powtarzalny
• Rzadziej kwalifikuje się do ochrony jak wynagrodzenie za pracę
• Może być zajęta w 100% bez dodatkowych ograniczeń

Kiedy umowa o dzieło może być chroniona: Jeśli wykonujesz umowy o dzieło regularnie dla tego samego zleceniodawcy i stanowią one Twoje główne źródło utrzymania, możesz próbować uzyskać ochronę na zasadach podobnych do umowy o pracę.

Co mówi prawo?
Art. 833 § 2 k.p.c. – do wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania albo stanowiące jedyne źródło utrzymania dłużnika będącego osobą fizyczną, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy.

Przykład Pani Anna wykonuje co miesiąc umowy o dzieło na rzecz agencji marketingowej, otrzymując stałe wynagrodzenie 4500 zł. To jej jedyne źródło dochodu. W takiej sytuacji może ubiegać się o ochronę części wynagrodzenia, powołując się na art. 833 § 2 k.p.c.

---

Najczęściej zadawane pytania