Komornik a praca za granicą – co musisz wiedzieć przed wyjazdem?

Myślisz o wyjeździe za granicę, ale masz długi i obawiasz się konsekwencji? Wiele osób z zadłużeniem w Polsce rozważa podjęcie pracy za granicą – czy to w celu uniknięcia egzekucji komorniczej, czy też z zamiarem zarobienia pieniędzy na spłatę zadłużenia. W artykule wyjaśniamy, jak wygląda egzekucja komornicza względem osób pracujących poza granicami kraju, jakie są przepisy prawne w tym zakresie i co warto wiedzieć przed podjęciem decyzji o wyjeździe.

W pigułce:

• Polski komornik nie może prowadzić egzekucji poza granicami Polski – jego uprawnienia kończą się na granicy państwa.
• Wynagrodzenie wypłacane na konto w zagranicznym banku jest bezpieczne przed polskim komornikiem.
• Jeśli Twoje zagraniczne wynagrodzenie wpływa na konto w polskim banku, komornik może je zająć.
• Od 2017 roku istnieje możliwość transgranicznej egzekucji długów na terenie UE, ale jest to procedura skomplikowana i kosztowna.
• Do egzekucji długu za granicą wierzyciel potrzebuje Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego lub Europejskiego Nakazu Zapłaty.
• Kwoty wolne od zajęcia komorniczego są różne w poszczególnych krajach UE.
• Wyjazd za granicę nie anuluje Twoich długów – mogą one nadal rosnąć o odsetki.
• Przy spłacaniu zadłużenia z zagranicy warto skontaktować się z wierzycielem i ustalić plan spłaty.
• Za długi w Polsce nie ma możliwości zatrzymania na granicy ani zakazu wyjazdu z kraju.
• Majątek pozostawiony w Polsce (nieruchomości, samochody) nadal może zostać zajęty przez komornika.

Czy polski komornik może zająć wynagrodzenie za pracę za granicą?

Dla wielu osób borykających się z problemami finansowymi w Polsce, wyjazd do pracy za granicą jawi się jako potencjalne rozwiązanie. Pojawia się jednak pytanie – czy polski komornik może dosięgnąć zarobków uzyskiwanych poza granicami naszego kraju?

Podstawowa zasada: granice jurysdykcji komornika

Polskie przepisy wyraźnie ograniczają uprawnienia komornika do terytorium Polski. Oznacza to, że komornik nie może bezpośrednio zająć Twojego wynagrodzenia wypłacanego przez zagranicznego pracodawcę na zagraniczne konto bankowe. Jego jurysdykcja kończy się na granicy państwa.

ℹ️ Ważne: To, gdzie fizycznie pracujesz, ma mniejsze znaczenie niż to, gdzie otrzymujesz wynagrodzenie i gdzie jest zarejestrowany Twój pracodawca.

Możemy wyróżnić kilka typowych sytuacji:

1. Pracujesz za granicą dla zagranicznego pracodawcy, a wynagrodzenie otrzymujesz na zagraniczne konto bankowe – polski komornik nie ma możliwości zajęcia takich środków.
2. Pracujesz za granicą dla polskiego pracodawcy – w tym przypadku komornik może zająć Twoje wynagrodzenie u źródła, czyli bezpośrednio u pracodawcy w Polsce.
3. Pracujesz za granicą, ale wynagrodzenie wpływa na konto w polskim banku – komornik może zająć środki, które znajdą się na Twoim koncie w polskim banku.

Jak działa kwota wolna od zajęcia komorniczego?

Niezależnie od miejsca pracy, musisz wiedzieć, że komornik nie może zająć całego Twojego wynagrodzenia. W Polsce obowiązuje kwota wolna od zajęcia komorniczego, która w 2025 roku wynosi 3499,50 zł (75% minimalnego wynagrodzenia). W przypadku zadłużenia alimentacyjnego, komornik może zająć do 60% wynagrodzenia.

Co ciekawe, gdy pracujesz za granicą i egzekucję prowadzi zagraniczny komornik, obowiązują go przepisy danego kraju. Na przykład w Niemczech kwota wolna od zajęcia wynosi około 1330 euro (stan na 2025 rok).

Międzynarodowa egzekucja długów – czy to możliwe?

Chociaż polski komornik nie może samodzielnie działać za granicą, istnieją mechanizmy prawne umożliwiające transgraniczną egzekucję długów, szczególnie na terenie Unii Europejskiej.

Europejski Tytuł Egzekucyjny i Europejski Nakaz Zapłaty

Twój wierzyciel może wystąpić o wydanie:

• Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego (ETE) – umożliwiającego egzekucję orzeczenia sądowego wydanego w Polsce w innym kraju UE
• Europejskiego Nakazu Zapłaty (ENZ) – specjalnej procedury dla transgranicznych roszczeń pieniężnych

Te instrumenty pozwalają na wszczęcie egzekucji przez komornika w kraju, w którym aktualnie przebywasz, bez potrzeby ponownego postępowania sądowego.

⚠️ Uwaga: Procedura uzyskania ETE lub ENZ jest skomplikowana i kosztowna, dlatego w praktyce wierzyciele rzadko decydują się na taki krok, szczególnie przy mniejszych kwotach zadłużenia.

Od 2017 roku istnieje również możliwość wydania europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym, który umożliwia zablokowanie środków na zagranicznym koncie dłużnika.

Jak przygotować się do wyjazdu za granicę, gdy masz długi?

Jeśli planujesz wyjazd za granicę, a masz nieuregulowane zobowiązania w Polsce, warto odpowiednio się przygotować:

1. Sprawdź swoje zadłużenie

Przed wyjazdem upewnij się, jakie dokładnie masz długi i jaka jest ich wysokość. Możesz to zrobić, rejestrując się w bazach BIK, KRD i BIG InfoMonitor.

2. Rozważ kontakt z wierzycielami

Ucieczka od problemów nie jest dobrym rozwiązaniem – długi będą nadal narastać o odsetki. Zastanów się nad kontaktem z wierzycielami i ustaleniem planu spłaty. Często możliwe jest wynegocjowanie korzystnych warunków, szczególnie jeśli wykażesz chęć spłaty zadłużenia.

3. Uważaj na konta bankowe

Jeśli pracujesz za granicą, warto założyć konto w zagranicznym banku. Unikaj przelewania pieniędzy na konta w polskich bankach, które mogły zostać zajęte przez komornika.

ℹ️ Wskazówka: Gdy wyjeżdżasz za granicę, komornik powinien być poinformowany o zmianie adresu. Może to pomóc w ewentualnym umorzeniu postępowania egzekucyjnego po czasie.

4. Pamiętaj o majątku w Polsce

Twój majątek pozostawiony w Polsce (nieruchomości, samochody, inne wartościowe przedmioty) nadal może zostać zajęty przez komornika, nawet gdy Ty przebywasz za granicą.

Czy mogę mieć problemy z opuszczeniem kraju?

Wiele osób obawia się, że z powodu zadłużenia mogą mieć problemy z wyjazdem z Polski.

W Polsce za długi nie idzie się do więzienia, a Straż Graniczna nie zatrzyma Cię na granicy tylko dlatego, że masz długi. Wyjątek mogą stanowić zaległości wobec Skarbu Państwa (np. niezapłacone mandaty) lub sprawy karne.

Nie istnieje też coś takiego jak „zakaz opuszczania kraju” nakładany przez komornika czy wierzyciela z powodu długów cywilnych.

Czy warto wyjechać do pracy za granicę, mając długi?

Wyjazd do pracy za granicę może być dobrym rozwiązaniem, jeśli:

• Zamierzasz zarobić pieniądze na spłatę zadłużenia
• Planujesz stopniowo regulować zobowiązania
• W Polsce nie jesteś w stanie znaleźć pracy umożliwiającej godne życie i spłatę długów

Nie jest to dobre rozwiązanie, jeśli:

• Traktujesz wyjazd wyłącznie jako ucieczkę przed wierzycielami
• Nie planujesz w ogóle regulować swoich zobowiązań

Jakie rozwiązania ma wierzyciel, gdy dłużnik wyjechał za granicę?

Wierzyciel w takiej sytuacji ma kilka możliwości:

1. Egzekucja z majątku w Polsce – jeśli pozostawiłeś w kraju jakikolwiek majątek, komornik może z niego prowadzić egzekucję.
2. Współpraca z firmą windykacyjną – wierzyciel może zlecić windykację wyspecjalizowanej firmie, która ma doświadczenie w odzyskiwaniu należności za granicą.
3. Uzyskanie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego lub Europejskiego Nakazu Zapłaty – jak wspomnieliśmy wcześniej, są to instrumenty umożliwiające transgraniczną egzekucję długów.
4. Postępowanie karne – w niektórych przypadkach, gdy dłużnik celowo ukrywa się za granicą, by uniknąć spłaty, może to zostać potraktowane jako przestępstwo.

Podsumowanie

Praca za granicą, gdy masz długi w Polsce, niesie ze sobą zarówno korzyści, jak i ryzyko. Polski komornik ma ograniczone możliwości egzekucji Twojego zagranicznego wynagrodzenia, szczególnie jeśli trafia ono na zagraniczne konto, jednak długi nie znikają tylko dlatego, że przekroczyłeś granicę.

Najlepszym rozwiązaniem pozostaje uczciwe podejście do sprawy – wyjazd z zamiarem zarobienia na spłatę zobowiązań i uregulowanie sytuacji finansowej. Pamiętaj, że w dobie nowoczesnych rozwiązań prawnych i technologicznych, ukrywanie się przed zobowiązaniami finansowymi staje się coraz trudniejsze, a może prowadzić do poważniejszych konsekwencji w przyszłości.